Τούτες τις μέρες, που οι άντρες ξεζουμίζονται στις ΗΠΑ για το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων, διεξάγεται το πολύ ενδιαφέρον Euro Κ-21. Στον τελικό που θα διεξαχθεί το Σάββατο στην Μπρατισλάβα, αναβιώνει ένα ματς με τεράστια ιστορία. Η Αγγλία απέναντι στη Γερμανία, η οποία απέκλεισε τους Γάλλους. Δύο εθνικές με μεγάλη παράδοση στην παραγωγή ταλέντου, με τα «Τρία Λιοντάρια» μάλιστα να αναζητούν το repeat και την πιστοποίηση της εξαιρετικής δουλειάς που κάνουν τα τελευταία χρόνια σε αυτό το κομμάτι.
Θυμάμαι ακόμα, πριν από μια δεκαετία, τα όσα μου έλεγε ο τότε τεχνικός διευθυντής της Αγγλικής Ομοσπονδίας, Νταν Άσγουορθ, σχετικά με την επένδυση στο υπερσύγχρονο St. George’s Park, προπονητικό κέντρο για όλες τις εθνικές ομάδες: «Είμαστε τρομερά αισιόδοξοι ότι με το να έχουμε όλους τους εθνικούς προπονητές, την εκπαίδευση των κόουτς, την αθλητιατρική και το fotball analysis όλων των ομάδων της Αγγλίας εδώ στο St. George’s Park θα είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για τις μελλοντικές επιτυχίες του αγγλικού ποδοσφαίρου». Παρότι είχαν απουσίες, τα Λιοντάρια έφτασαν ξανά σε τελικό Κ-21. Η τελευταία ομάδα που έκανε το back to back ήταν η Ισπανία (2011 και 2013), την οποία τα «Αγγλάκια» απέκλεισαν στα προημιτελικά. Έχοντας χτίσει εξαιρετική παράδοση σε τελικούς και μπολιασμένοι με ομαδικό πνεύμα και νοοτροπία νικητή, η ομάδα του Λι Κάρσλεϊ (τον είδαμε ως προσωρινό στην εθνική απέναντι στην Ελλάδα) κάνει βήματα προόδου και ανοίγει το pool επιλογών.
Προφανώς, πίσω από όλα αυτά κρύβονται τα τεράστια μεγέθη που κουβαλά το αγγλικό ποδόσφαιρο. Ένα χαρακτηριστικό είναι ότι τα χρήματα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα αντιστοιχούν στο 90% των χρημάτων που λαμβάνουν τα υπόλοιπα τέσσερα (Γερμανικό, ιταλικό, γαλλικό, ισπανικό) πρωταθλήματα μαζί! Επίσης, η χρηματιστηριακή αξία της αποστολής των Άγγλων βρίσκεται στις 428 λίρες και προφανώς δεν υπάρχει άλλη που να την ανταγωνίζεται. Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά για το μέλλον;
Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα που διεξήγαγε το BBC, βρήκε ότι από τις 24 ομάδες που έχουν κατακτήσει το Euro Under-21, οι δέκα κατάφεραν να σηκώσουν Euro ή Μουντιάλ σε επίπεδο ανδρών, στην 12ετία που ακολούθησε της κατάκτησης. Ο τρόπος υπολογισμού είναι λίγο περίεργος, γιατί στην Ιταλία που κατέκτησε το Μουντιάλ του 2006 πιστώνονται τέσσερις κατακτήσεις Κ-21 (1994, 1996, 2000, 2004). Επί της ουσίας λοιπόν μιλάμε για τη Γαλλία το 1998, την Ισπανία (Euro 2008, 2012, 2024), την Ιταλία και τη Γερμανία, ενώ δεν έχει ακόμα παρέλθει ο χρόνος από τις πρόσφατες κατακτήσεις της «Νασιονάμανσαφτ» και της Αγγλίας. Για χώρες όπως η Τσεχία, η Ολλανδία και η Σουηδία δεν υπήρξε αντίστοιχη επιτυχία στους άνδρες. Σε επίπεδο ποδοσφαιριστών, 29 έχουν κατακτήσει το Euro Κ-21 και στη συνέχεια κάποιο μεγάλο τρόπαιο με την Εθνική τους.
Σχετικά με την Αγγλία, τώρα, έχει κατακτήσει το Euro Κ-21 τρεις φορές: Το 1982, το 1984 και το 2023. Από τις δύο πρώτες ομάδες, σχεδόν οι μισοί δεν φόρεσαν ποτέ τη φανέλα της Εθνικής Ανδρών. Από την ομάδα του 2023, οι Πάλμερ, Κόλγουιλ, Χέιργουντ-Μπέλις, Γκιμπς-Γουάιτ, Γκόρντον, Σμιθ Ρόου, Μπράνθγουεϊτ, Τζόουνς, Γκόμες, Μαντουέκε έχουν ήδη κάνει τουλάχιστον μια συμμετοχή. Παίκτες όπως ο Πίρλο, ο Καναβάρο, ο Φίγκο, ο Σούκερ και ο Μπλαν έλαμψαν με τη «μικρή» εθνική πριν κάνουν τεράστια καριέρα σε συλλογικό και εθνικό επίπεδο. Άλλοι δεν έκαναν ούτε συμμετοχή.
Συμπερασματικά, λοιπόν, η επιτυχία στο Euro K-21 δεν εγγυάται απαραίτητα και την επιτυχία στο ανώτατο επίπεδο. Οι απαιτήσεις, η πίεση, η ταχύτητα της σκέψης και της εκτέλεσης είναι εντελώς διαφορετικές, ενώ και η προσωπικότητα του παίκτη παίζει καθοριστικό ρόλο στη μετάβασή του. Ωστόσο, εδώ αξίζει να τονιστεί η συνέχεια, ο τρόπος δηλαδή που οι Ομοσπονδίες και τα κλαμπ διαχειρίζονται την επιτυχία αυτή. Στα λόγια του Νταν Άσγουορθ περικλείεται η ουσία.
Χώρες με οργανωμένες υποδομές, που παρέχουν στους νεαρούς παίκτες σταδιακή ενσωμάτωση στο ανδρικό επίπεδο και σύνδεση σε όλα τα επίπεδα, τείνουν να αξιοποιούν καλύτερα τις επιτυχίες στα U21. Αντίθετα, σε χώρες με σύστημα ανάπτυξης που δεν επικεντρώνεται στις υποδομές, μπορεί να χαθεί πολύτιμο ταλέντο στο μεταβατικό αυτό στάδιο. Γίνεται πια αντιληπτό σε όλους ότι η αξιοποίηση των ταλέντων, είτε αγωνιστικά είτε οικονομικά, έχει μόνο θετικές συνέπειες. Για να συμβεί φυσικά αυτό χρειάζεται επένδυση σε όλους τους τομείς που οδηγούν στην εύρεση, την ανάπτυξη και την προσαρμογή. Κι εκεί είναι που το χάνουν οι περισσότεροι…
