Συνάντησα τον όρο Suprasuperiority πρώτη φορά στο μάθημα τακτικής ανάλυσης του Barca Innovation Hub, στα μέρη δηλαδή που ο Λουίς Ενρίκε λατρεύτηκε και σήκωσε πριν από 10 χρόνια το πρώτο του Champions League ως προπονητής. Δεν τον έχω ανταμώσει στην αγγλική ποδοσφαιρική ορολογία. Το Suprasuperiority ουσιαστικά εκφράζει την απόλυτη ποδοσφαιρική αρμονία μέσα στο χορτάρι, δηλαδή την εφαρμογή της συμμετοχής κάθε ποδοσφαιριστή ανεξάρτητα από τη συνθήκη του αγώνα, ανεξάρτητα από την απόστασή του από την μπάλα και τη θέση του. Κάθε ποδοσφαιριστής, σε κάθε συνθήκη κάνει “κάτι”.
Αυτό μπορεί να βοηθάει στο χτίσιμο του παιχνιδιού, μπορεί να καθυστερεί μια μετάβαση αντιπάλου, μπορεί να βγάζει εκτός θέσης έναν αμυντικό, να δημιουργεί ένα κενό που θα αξιοποιηθεί μετά από κάποιες μεταβιβάσεις, να διορθώνει ένα λάθος. Κάθε ποδοσφαιριστής αναγνωρίζει τον δομικό του ρόλο σε κάθε συνθήκη, ο οποίος δύναται να αλλάζει ανά πάσα στιγμή, οπότε η εφαρμογή του απαιτεί συνεχή και άμεση προσαρμογή. Η 11άδα, έτσι, λειτουργεί ως σύνολο, το οποίο προκύπτει από την απόλυτα αρμονική σύνδεση κάθε ποδοσφαιριστή με το παιχνίδι και με τους συμπαίκτες του. Τα τελευταία χρόνια, στα δικά μου μάτια η ομάδα που έφτασε πιο κοντά σ’ αυτή τη μορφή αρμονίας ήταν η Μάντσεστερ Σίτι του Γκουαρδιόλα. Πλέον, είναι η Παρί Σεν Ζερμέν του Λουίς Ενρίκε. Αμφότεροι παιδιά της Μπαρτσελόνα.
Απέναντί του στο Μόναχο, ο Ενρίκε είχε την ομάδα που απέκλεισε την Μπαρτσελόνα, την Ίντερ που δύο χρόνια πριν κοίταξε στα μάτια τη Σίτι κι ηττήθηκε δύσκολα στον τελικό της Πόλης από ένα γκολ του Ρόδρι. Την Ίντερ της τακτικής αρτιότητας, της κυνικότητας, της άρνησης να παραδοθεί. Κι όμως, σ’ αυτόν εδώ τον τελικό δεν υπήρξε ποτέ αμφιβολία για την κυριαρχία της Παρί. Η εικόνα ήταν τελείως διαφορετική από ό,τι πριν δύο χρόνια. Το γρήγορο γκολ του Χακίμι, έπειτα από μια επίθεση βγαλμένη από videogame. Πριν η Ίντερ ουσιαστικά απειλήσει, ο Ντουέ έκανε το 2-0, σε μια φάση που ξεκίνησε από την αυτοθυσία του Πάτσο στην τελική γραμμή της ομάδας του. Αντεπίθεση με δύο πάσες και την ώρα που ο Ντεμπελέ σέντραρε στον Ντουέ, η Παρί έβαζε τρεις παίκτες στην περιοχή. Απόλυτη αρμονία, απόλυτη κυριαρχία. Kι έπειτα, κατηφόρα. Η Κούπα με τα μεγάλα αυτιά πήγε στην Πόλη του Φωτός για πρώτη φορά και η λάμψη είναι εκθαμβωτική. Ποτέ ξανά δεν έχει υπάρξει διαφορά πέντε τερμάτων σε τελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης.
Είναι πράγματι εκπληκτικό αυτό που κατάφερε σε δύο χρόνια ο Λουίς Ενρίκε, όμως αν έπρεπε να ξεχωρίσω δύο άξονες αυτής της βελτίωσης, θα ήταν οι εξής: Ο πρώτος είναι η αμυντική μετάβαση και ουσιαστικά ο τρόπος που λειτουργούν οι επιθετικοί όταν χάνεται η μπάλα. Δεν ήταν καθόλου εύκολο, ακόμα κι αν έφυγε ο Εμπαπέ. Το είπε κι ο ίδιος ο Λούτσο, παραμονές του τελικού: «Αν αναλύσετε την αμυντική μας βελτίωση, έχει να κάνει με τον τρόπο που αμύνονται οι επιθετικοί μας. Όλοι κάνουν εξαιρετική δουλειά. Μπορεί να δείτε πόσες ανακτήσεις μπάλας έχουν. Αυτό είναι ένα από τα πιο δύσκολα κόνσεπτ για να εμφυσήσεις, γιατί οι επιθετικοί πρέπει να αλλάξουν τη νοοτροπία τους. Έχει να κάνει με το να δουλεύουμε ως ομάδα. Το κάναμε και πέρυσι, αλλά φέτος είμαστε καλύτεροι» Πρόκειται για ουσιαστική αλλαγή νοοτροπίας.
Ο δεύτερος άξονας έχει να κάνει με το πόσο γρήγορα και αποδοτικά, η νέα νοοτροπία της Παρί έγινε κτήμα αυτής της γενιάς. Το γεγονός ότι ο Ντουέ με δύο γκολ και μια ασίστ ήταν ο πρωταγωνιστής του τελικού, στα 19 του χρόνια, έχει τη δική του σημειολογία. Δεν κόστισε λίγο, φυσικά. Αλλά έχει ήδη γίνει θρύλος στην ιστορία των Παριζιάνων και του Champions League: Ο πρώτος παίκτης που έχει συμμετοχή σε τρία γκολ σε ματς τελικού. Ο Λουίς Ενρίκε δούλεψε πολύ για να φτάσει σ’ αυτήν την έκδοση της ομάδας του. Άλλαξε πράγματα, ακόμα και σχετικά πρόσφατα. Στον τρόπο πίεσης, στα μοτίβα, στις κάθετες μεταβιβάσεις. Θυμηθείτε το στρίμωγμα στη League Phase. Από εκείνη την ανατροπή με τη Μάντσεστερ Σίτι, όμως, ξεκίνησε να μπολιάζεται με την νοοτροπία του ανίκητου. Και έβαλε το κερασάκι με τον Κβαραχτσέλια, του οποίου τα κουβαλήματα αλλάζουν τις ισορροπίες και για τους υπόλοιπους.
Η Παρί είναι μια ομάδα εξαιρετικά προπονημένη. Ειδικότερα στη φάση της επιθετικής μετάβασης δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στον πλανήτη. Όμως είναι εξαιρετικό το επίπεδό της και στις υπόλοιπες φάσεις του παιχνιδιού. Η άμυνα και η αμυντική μετάβαση, έμοιαζε πάντα να περνά σε δεύτερη μοίρα. Όχι πια. Όχι με τον Λουίς Ενρίκε.
Η απόλυτη ισορροπία σ’ όλες τις φάσεις του παιχνιδιού δεν έρχεται απλώς επειδή η Παρί πήρε τους παίκτες που ταιριάζουν στη νοοτροπία του προπονητή. Ο τρόπος που το σύνολο έφτασε να νικά τόσο εμφατικά τον τελικό του Champions League αναδεικνύουν, πέραν της προπονητικής επάρκειας του Λούτσο και την ηγεσία του, την ικανότητα να εμπνέει και να εξελίσσει τους παίκτες και το σύνολο. Σε ατομικό επίπεδο ο Ντεμπελέ είναι μάλλον το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Μια ποδοσφαιρική προσωπικότητα που βίωσε τη μεγαλύτερη τραγωδία που μπορεί να ζήσει ένας πατέρας. Βρήκε τη δύναμη να συνεχίσει και να δημιουργεί, να τιμά τη μνήμη της κόρης του με τον τρόπο που κάποτε πανηγύριζε μαζί της. Kαι να μας κάνει ξανά να συγκινηθούμε μαζί του, σαν να είναι κάποιος φίλος ή συγγενής μας. Αυτή όμως είναι η δύναμη του ποδοσφαίρου.
Μια ομάδα που στη συνείδηση των περισσότερων ποδοσφαιρόφιλων ήταν (και) αγωνιστικά non grata, φέτος έγινε -στο χορτάρι και το διευκρινίζω- ένα σύνολο γεμάτο νεανική ορμή, επιθετικότητα, ένταση, συνεργασίες και γκολ. Και μάλλον έχει ακόμα πολύ μέλλον.
